Sprawdziliśmy, jakie są zasady przyjmowania na elitarne programy MBA (ujęte w naszym Rankingu) i na studia posługujące się tą nazwą, które się w Rankingu nie znalazły, bo nie spełniały kryteriów wejścia. Brak regulacji prawnych dotyczących MBA spowodował gigantyczny zamęt, który najwyższy czas uporządkować.

Wysokie wymagania

Aby zakwalifikować się do programu Executive MBA w Akademii Leona Koźmińskiego wymagane jest 8-letnie doświadczenie zawodowe, w tym 5-letnie doświadczenie menedżerskie. Studia mogą podjąć osoby z doświadczeniem na stanowiskach kierowniczych wyższego szczebla, właściciele średnich i dużych firm prywatnych. O przyjęciu na studia decyduje pozytywny wynik testu typu GMAT (Graduate Management Admission), w którym 20 % zadań jest w języku angielskim oraz pozytywny wynik rozmowy kwalifikacyjnej. Test składa się z części matematycznej oraz analitycznej.  Zajęcia prowadzone są przez cztery semestry. Duży nacisk kładziony jest na networking – rocznie organizowanych jest ponad 100 spotkań inspiracyjno-networkingowych oraz udział w corocznym zjeździe absolwentów. Praca dyplomowa przygotowywana jest w grupach 3-4 osobowych Studia kończą się przygotowaniem projektu doradczego przedstawiającego rozwiązanie konkretnego problemu i podlega obronie przed komisją egzaminacyjną. Warunkiem ukończenia studiów jest zaliczenie wszystkich przedmiotów. Koszt udziału w programie Executive MBA w ALK to 76 800 zł plus opłata za postępowanie kwalifikacyjne w wysokości 950 zł.

Program Canadian Executive MBA (CEMBA) oferowany przez Szkołę Główną Handlową w Warszawie realizowany jest we współpracy z ESG University of Quebec w Montrealu i odbywa się w całości w języku angielskim. Aby zostać uczestnikiem tych studiów należy mieć 7-letnie doświadczenie na stanowisku kierowniczym. Rekrutacja obejmuje rozmowę kwalifikacyjną z dyrektorem projektu i test z języka angielskiego. Wymagane są też. trzy listy referencyjne, esej wstępny, list motywacyjny w jeż. angielskim, oraz CV ze szczegółami dotyczącymi wykształcenia i doświadczenia zawodowego. Studia trwają 16 miesięcy. W ramach programu CEMBA rozwijana jest praca zespołowa w warunkach stresu i rywalizacji, podczas której ujawniają się i testowane są cechy przywódcze. Absolwenci CEMBA otrzymują dyplom Master of Business Administration od ESG-UQAM oraz dyplom Studiów Specjalnych SGH. Czesne wynosi 31 000 zł i 10 500 dolarów (czyli około 72 000 zł). Do tego należy doliczyć bezzwrotną opłatę rekrutacyjną w wysokości 1650 zł oraz koszt podręczników (około 1000 USD).

Program Executive MBA organizowany jest przez Międzynarodowe Centrum Zarządzania na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Od kandydatów wymagane jest 5-letnie doświadczenie zawodowe, w tym co najmniej 3 lata na stanowisku kierowniczym. Rekrutacja obejmuje test matematyczno-logiczny, test z języka angielskiego oraz rozmowę kwalifikacyjną dotyczącą doświadczenia zawodowego kandydata oraz jego motywacji. Studia obejmują 600 godzin zajęć merytorycznych. Program kształci umiejętność pracy zespołowej – ramach każdego przedmiotu, przewiduje wykonanie co najmniej jednej pracy w grupie. Uczestnicy mają możliwość rozegrania innowacyjnej, strategicznej gry on-line integrującej wiedzę i umiejętności. Istnieje możliwość realizacji studiów zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Koszt uczestnictwa w programie to 54 900 zł (studia w języku polskim) lub 54 900 zł + 8 000 USD (studia w języku angielskim). Dodatkowo organizowane są płatne wyjazdy studyjne do Mombaju (Indie), Cambridge (Wielka Brytania), Nowego Jorku lub Chicago (USA).

Wszystkie przedstawione powyżej programy MBA posiadają międzynarodowe akredytacje elitarnych organizacji i stowarzyszeń takich jak AACSB International, Association of MBAs (AMBA) czy The European Foundation for Management Development (EFMD).

MBA dla każdego?

Podobnie jak w przypadku analizy programów elitarnych, zebraliśmy informację o kilku programach noszących nazwę MBA, ale nie uwzględnionych w rankingu Perspektyw. I tu, podobnie, skupiliśmy się na kilku głównych aspektach – takich jak rekrutacja, liczba godzin kształcenia, czy studia prowadzone są stacjonarnie czy online, warunkach uzyskania dyplomu oraz koszcie nauki. W kilku przypadkach poza informacjami pochodzącymi ze stron internetowych, by zdobyć informacje decydowaliśmy się na kontakt telefoniczny podając się za osobę zainteresowaną studiami.

Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie przygotowała program Executive Master of Business Administration (EMBA). Studia odbywają się stacjonarnie i trwają dwa semestry. W trakcie rozmowy telefonicznej dowiadujemy się, że od kandydata wymaga się wypełnienia formularza rekrutacyjnego, załączenia CV oraz uiszczenia opłaty. Następnie odbywa się około 10-minutowa rozmowa kwalifikacyjna na temat doświadczenia zawodowego. Pani z biura rekrutacji zapewnia, że „nie muszę przejmować się brakiem doświadczenia na stanowisku managerskim, ponieważ nie jest ono wymagane”. Podstawą otrzymania dyplomu tego programu MBA jest zaliczenie wszystkich przedmiotów. Nie ma żadnego egzaminu, nie jest wymagane wykonanie projektu grupowego ani obrona pracy dyplomowej. Koszt uczestnictwa w tym programie to 11 900 zł oraz opłata wpisowa 300 zł.

Dyplom MBA można otrzymać po studiach w Wyższej Szkole Kształcenia Zawodowego we Wrocławiu. Program trwa 2 semestry, a zajęcia odbywają się tylko online. Formularz rekrutacyjny znajduje się na stronie internetowej uczelni. Należy podać podstawowe informacje takie jak imię, nazwisko, email oraz numer telefonu. Po wciśnięciu przycisku „aplikuj” pojawia się informacja: „Zapisano na wybrany kierunek studiów. Dodatkowe informacje zostały wysłane wiadomością e-mail. Twoje zamówienie zostało zapisane w naszym systemie. Kliknij poniższy przycisk, aby opłacić zamówienie poprzez system płatności on-line”. Dowiadujemy się, że po uiszczeniu opłaty rekrutacyjnej dostajemy dostęp do platformy e-learningowej. Podczas całego toku studiów nie ma konieczności stawiania się w siedzibie uczelni. Nie ma nawet wykładów online w czasie rzeczywistym – dostajemy jedynie dostęp do nagrań, prezentacji i plików pdf (tak zwany „indywidualny tok”). Nie ma egzaminu wstępnego i nie trzeba udokumentować doświadczenia zawodowego. Jedyny konieczny dokument to skan ukończenia studiów, uwaga, pierwszego stopnia. Na zakończenie studiów trzeba zdać test oraz napisać pracę dyplomową. Koszt studiów MBA to 7 799 zł plus jednorazowa opłata wpisowa w wysokości 199 zł.

Collegium Humanum w Warszawie przygotowało program „Executive Master of Business Administration (EMBA)”, który organizowany jest w partnerstwie z Apsley Business School w Londynie. Z opisu na stronie internetowej dowiadujemy się, że kandydaci muszą posiadać odpowiedni poziom wykształcenia oraz doświadczenia zawodowego; w formularzu zgłoszeniowym należy podać miejsce pracy oraz zajmowane stanowisko. Po wielu nieudanych próbach kontaktu telefonicznego, decydujemy się na kontakt drogą mailową. W odpowiedzi dostajemy informację: „Wystarczy odesłanie do nas dyplomu ukończenia studiów oraz Pani CV. Podanie miejsca pracy nie wpływa na przyjęcie na studia. O przyjęciu na studia decyduje dokumentacja, którą Pani do nas odeśle oraz termin zgłoszenia”. Nie pytano o doświadczenie zawodowe. Program trwa 2 semestry, ale obejmuje zaledwie 160 godzin. Za dodatkową opłatą istnieje możliwość rozszerzenia programu studiów do 400 godzin. W procesie zapisywania się na studia EMBA kandydat wybiera tryb i formę realizacji studiów: zajęcia online na żywo, zajęcia stacjonarne lub e-learning na specjalnie przygotowanej platformie, czyli dostęp do nagrań video i prezentacji, nazywany Indywidualną Organizacją Studiów (IOS). Na etapie rekrutacji (za ekstra opłatą) można dodać dodatkowe uprawnienia, na przykład kwalifikacje ustawowe do pełnienia funkcji kierownika podmiotu leczniczego czy kwalifikacje rolnicze nadające uprawnienia do zakupu gruntów. Jak dowiadujemy się z maila od specjalisty ds. obsługi studenta, zaliczenie studiów odbywa się poprzez zaliczenie testu końcowego online. Jednorazowa opłata za program studiów wynosi 9 900 zł. Należy doliczyć opłatę wpisową 390 zł oraz opłatę rekrutacyjną 190 zł. Za dodatkową opłatą 1900 zł można skorzystać z Indywidualnej Organizacji Studiów (IOS) i skrócić czas studiowania.

Brak regulacji prawnych

Mimo, że studia MBA stanowią coraz większy procent rynku edukacji, w polskim systemie prawnym wciąż brakuje uregulowań dla statusu programu studiów MBA. Jedyny istniejący zapis pojawia się w ustawie z 16 grudnia 2016 roku o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. 2016 poz. 2259) w art. 19, pkt. 1, podpunkt c. Punkt ten stanowi, że kandydatem na członka organu nadzorczego w spółkach Skarbu Państwa może być m.in. osoba, która „ukończyła studia podyplomowe Master of Business Administration (MBA)”. Z ustawy, która weszła w życie 1 stycznia 2017 roku, wynika, że kandydaci do rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa, posiadający dyplom MBA zwolnieni są m. in. z poddania się, obowiązującemu wcześniej, trudnemu egzaminowi.

W grudniu 2020 roku, dyrektorzy programów MBA alarmowali o sytuacji w „Liście otwartym do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego” domagając się lepszej regulacji prawnej.

W 2022 roku z podobnymi postulatami do Ministra Edukacji i Nauki zwróciła się Konferencja Rektorów Uczelni Ekonomicznych.

Czas by z tym coś zrobić

Ten krótki przegląd ofert programów MBA pokazuje jak na dłoni, że coś tu nie gra. Bo jak to może być, że zdobycie dyplomu MBA w jednej uczelni nie dość, że trwa nawet 700 godzin i kosztuje 70.000 zł. to jeszcze, by nań się dostać, trzeba wykazać się poważnym doświadczeniem menadżerskim, zaś w innej uczelni na program wystarczy 100 godzin (nawet online), kosztuje on 7.000 zl., a przyjmując na studia nawet nie pytają o doświadczenie zawodowe. A przecież i w jednym i drugim przypadku możemy się chwalić, że mamy MBA. To nie jest w porządku!

 

Julia Bereszczyńska

 

opublikowano: 29 lutego 2024