Ranking MBA w liczbach
Zwycięzcami Rankingu MBA Perspektyw 2024 są: pogram Szkoły Główniej Handlowej — Canadian Executive MBA (CEMBA) i Executive MBA — Akademii Leona Koźmińskiego.
Ocenie poddane zostały 34 programy, które spełniły trzy warunki wejścia: studia trwały minimum dwa semestry, podczas których odbyło się minimum 300 godzin zajęć, program ukończyły co najmniej dwa roczniki absolwentów, a uczelnia prowadząca program była sklasyfikowana w Rankingu Szkół Wyższych Perspektyw 2023. Ten ostatni warunek dotyczył przede wszystkim uczelni prywatnych, których udział w Rankingu Szkół Wyższych Perspektyw zależy od wypełnienia przez nie ankiety.
Ranking składał się z 28 wskaźników pogrupowanych w 5 kryteriów, które odzwierciadlają główne aspekty studiów MBA, istotne dla osób podejmujących decyzję o ich rozpoczęciu. Wskaźniki i wagi, z jakie zostały uwzględnione w ostatecznej klasyfikacji programów MBA, zostały opracowane przez Kapitułę Rankingu, w konsultacji z organizatorami studiów MBA. Zgodnie z decyzją Kapituły, uczelnie, których wyniki nie różnią się więcej niż o 0,5 punktu, są klasyfikowane ex aequo.
Słuchacze programu
W tej kategorii ocenie podlegał proces rekrutacji kandydatów do programu. Pod uwagę brane było zarówno doświadczenie zawodowe słuchacza, ocena wymagań stawianych przy rekrutacji, a także zróżnicowanie programu pod względem słuchaczy obcokrajowców, kobiet, jak i mężczyzn. Kategoria oceniana była z wagą 12 proc. Jej liderami zostały programy MBA i Executive MBA w Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej oraz Executive MBA w Akademii Leona Koźmińskiego.
Okazuje się, że rozpoczęcie nauki na programach MBA, nie jest proste. Od słuchacza wymaga się przeważnie minimalnego 3-letniego doświadczenia na stanowisku kierowniczym, dodatkowo trzeba przejść rozmowę kwalifikacyjną, wykazać się znajomością języka angielskiego, rozwiązać test kompetencji, przedstawić list motywacyjny.
W ocenianych programach, aż 94 proc. uczestników pracuje na stanowiskach kierowniczych co najmniej średniego szczebla. Kobiety stanowiły średnio 36 proc. wszystkich słuchaczy, a 19,6 proc. obcokrajowy. W ostatnich edycjach wszystkich ocenianych programów wzięło udział niemal 950 osób.
Kadra dydaktyczna programu
Ważnym elementem, każdego programu jest kadra, a przede wszystkim jej zróżnicowanie. To kategoria, która w rankingu ma wysoką, 23 proc. wagę. Tu liderem zestawienia jest Executive MBA z Akademii WSB oraz program Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Executive MBA Poznań-Atlanta.
Dla absolwentów MBA najważniejsza jest wiedza praktyczna, którą mogą później wykorzystać w swojej pracy. Dlatego liczy się doświadczenie praktyczne wykładowców zdobyte w kraju i za granicą. W przeważającej większość programów wykładowcy będący również praktykami stanową 100 proc. kadry. Średnio co trzeci wykładowca pochodzi z zagranicy lub posiada doświadczenie zagraniczne. Na 34 programach wykłada ponad 1300 wykładowców, z czego 35,6 proc. to kobiety, 244 osoby ma tytuł doktora habilitowanego, a 277 profesora. Na jednego słuchacza przypada średnio 1,4 wykładowcy.
W tej kategorii uwzględnione zostało badanie absolwentów, oceniające jakość kadry. Średni wynik ankiety to 4,4 na maksymalnie 5 pkt.
Merytoryczne cechy programu
Największą wagę w rankingu otrzymała kategoria – Merytoryczne cechy programu – 30 proc. Tu liderem okazała się Szkoła Główna Handlowa i jej program Canadian Executive MBA (CEMBA). Ocenie poddano, czy program obejmuje zestaw kursów podstawnych, które powinny stanowić trzon programu MBA i poświęca na nie przynajmniej 12 godzin. Średnie dopasowanie programu w grupie uczestników rankingu do trzonu programowego wynosi 82 proc. Największa rozbieżność występuje w przypadku programów specjalistycznych.
Jednym z warunków wejścia do rankingu była minimalna liczba godzin – 300. Spośród 34 programów 12 miało mniej niż 500 godzin, średnia liczba godzin dla programu wynosiła 530. Prawie 39 proc. słuchaczy rankingowanych programów, wyjechało w ramach MBA zagranicę, odbyło się łącznie ponad 1400 godzin zajęć na zagranicznych uczelniach (zdalnych i stacjonarnych). Średnio 40 proc. zajęć było prowadzonych w języku obcym.
Zaliczenie programu to sprawdzenie wiedzy jego słuchaczy. W punkcie tym ocenie poddany został wkład pracy uczestnika i organizatora studiów w zaliczenie programu oraz przygotowanie i obronę pracy dyplomowej. W większości programów słuchacze zaliczali przedmioty w formie egzaminów lub projektów. Programy kończyły się obroną pracy dyplomowej, która podlega obowiązkowej recenzji i była broniona przez słuchacza.
Wartość merytoryczna programu oceniona została także przez absolwentów, którzy wystawili swoim studiom średnią ocenę 4,2 na 5 pkt.
Wsparcie kariery absolwentów
Wsparcie kariery absolwentów to nowe kryterium w rankingu MBA, z wagą 15 proc. Liderem zestawiania jest program Executive MBA Poznań-Atlanta z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
Tu punktacja opierała się na badaniu opinii absolwentów, któremu podany został zakres wsparcia po uzyskaniu dyplomu oraz sama ocena korzyści z uzyskanego dyplomu. Absolwenci nie najlepiej ocenili pomoc uczelni po zakończeniu programu MBA. Programy otrzymały średnio tylko 3,8 pkt na 5 możliwych. Znacznie lepiej ocenione zostały przez absolwentów korzyść z uzyskania dyplomu – 4,3 pkt na 5 możliwych.
W kategorii tej oceniona została także jakoś działania stowarzyszeń absolwentów. Na 34 rankingowane programy 4 nie zrzeszały absolwentów. Średnio do stowarzyszenia należało 65 proc. absolwentów. W ramach stowarzyszenia absolwenci mogli brać udział w organizowanych przez uczelnie konferencjach, spotkaniach, debatach z ludźmi biznesu, z ekonomistami i autorytetami. Niektóre uczelnie realizowały też zjazdy integracyjne, organizowały wyjazdy zagraniczne, wspierały absolwentów w znalezieniu lepszej pracy, zapraszały absolwentów do prowadzenia wykładów oraz do korzystania z bieżących zajęć jako wolnych słuchaczy.
Ranga i prestiż programu
W Polsce studia MBA nie są regulowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w związku z tym ich jakość jest bardzo zróżnicowana. Ranga i prestiż to kategoria rankingu, która może świadczyć o wysokiej jakości programu MBA. Kategoria ta uwzględniona jest w rankingu z wagą 20 proc. Największą liczbę punktów otrzymały programy Akademii Leona Koźmińskiego — Executive MBA i MBA ze specjalizacjami. Znaczna część punktów w tej kategorii przypada na akredytacje zagraniczne, których zdobycie wymaga prowadzenia programu MBA w ściśle określony sposób. Wymagania, jakie trzeba spełnić, by uzyskać akredytację, gwarantują późniejszą wysoką jakość programu. O radze i prestiżu paragramów, świadczy także ich oraz uczelni pozycja w krajowych i międzynarodowych rankingach.
Często stosowanym sposobem utrzymania wysokich standardów jakości kształcenia studentów MBA jest współpraca polskiej uczelni z uczelnią zagraniczną, która podlega ramom akredytacyjnym w swoim kraju. W rankingu doceniona została taka współpraca, w wyniku której absolwenci otrzymują dwa oddzielne dyplomy — polskiego organizatora programu i zagranicznego partnera. Dwa oddzielne dyplomy wydaje 11 spośród rankingowanych 34 programów.
Anna Rejer
opublikowano: 29 lutego 2024